aangesloten landen zit één afgevaardigde in de Opperraad in Parijs; voor Nederland is dat Franca de Vos.
Vrijmetselarij mysterieus? Welnee, meent Franca de Vos, Zeer Machtig Groot Commandeur en Vertegenwoordiger van de Opperraad. ’Het zet aan tot nadenken en zingeving."
Geraldin Metselaar, Delft
‘Verbeter de wereld, begin bij jezelf.' Zo zou Franca de Vos (60) uit Delft haar lidmaatschap van de Vrijmetselarij kort omschrijven.
Sinds 1988 is ze lid van de Internationale Orde der Gemengde Vrijmetselarij Le Droit Humain. In de loop der tijd groeide ze door naar Zeer Machtig Groot Commandeur en vertegenwoordiger van de Opperraad. Een hele mond vol, vindt ook Franca en ze lacht. ‘Ik heb het traject van Leerling tot Gezel en uiteindelijk Meester doorlopen. Net als enkele vervolggraden. Wie wil kan altijd groeien. De Vrijmetselarij heeft mij aan het denken gezet. Het biedt perspectief, als we het hebben over zingeving en bewustwording. Samen bouwen we aan een eerlijk(er) wereld, hoe verschillend we ook zijn.
Wat is de Vrijmetselarij eigenlijk?
“Het is een eeuwenoud genootschap of broederschap met rituelen en een eigen manier van werken. Ooit ontstaan in de middeleeuwen ten tijde van de bouw van kathedralen, zoals de Notre-Dame in Parijs of de Sint Janskathedraal in ’s-Hertogenbosch.”
Bouwmeesters, metselaars en ambachtslieden zochten elkaar op en begonnen gildes. Jongelingen werden opgeleid van Leerling tot Gezel en uiteindelijk Meester. Gaandeweg werden de gilden bespiegelende broederschappen. Ze ontwikkelden hun eigen inwijdingsrituelen, voor wie ook lid wilden worden.
Franca: “Als je wilt kun je op internet alles lezen over die rituelen. Wij zijn er terughoudend in. Het voelt een beetje als de plot verklappen van een goede speelfilm. Ook is het een persoonlijke ervaring en iedereen beleeft het op zijn eigen manier. Voor de meesten voelt het als thuiskomen. Je wordt onderdeel van een broederschap van vrijdenkers. Mensen die out-of-the-box naar het leven kijken.”
Franca: “Als je wilt kun je op internet alles lezen over die rituelen. Wij zijn er terughoudend in. Het voelt een beetje als de plot verklappen van een goede speelfilm. Ook is het een persoonlijke ervaring en iedereen beleeft het op zijn eigen manier. Voor de meesten voelt het als thuiskomen. Je wordt onderdeel van een broederschap van vrijdenkers. Mensen die out-of-the-box naar het leven kijken.”
Merk je dat ere vreemde verhalen rondgaan over de Vrijmetselarij?
“Beslist. Veel mensen denken nog steeds dat alleen mannen lid kunnen worden. Gelukkig is dat 130 jaar geleden met de oprichting van onze orde eindelijk veranderd.”
Le Droit Humain is een gemende Vrijmetselaarsorde en telt 370 leden in Nederland. Er kunnen ook vrouwen lid van worden. Daarnaast gaat er een overtuiging rond, dat vrijmetselaars mysterieus zijn en een nieuwe wereldorde aanhangen.
Franca: “Je vraagt je af waar mensen het vandaan halen. Ik hoop echt dat ze bij ons een kijkje komen nemen op 14 september tijdens de jaarlijkse Dag van de Vrijmetselarij, zodat ze een indruk kunnen krijgen van wat we doen.
Zijn Vrijmetselaars mysterieus?
“Welnee. Misschien dat mensen het zo ervaren, omdat ze het niet kennen”. Mede daarom opent het Delftse Logegebouw de deuren op 14 september, dan is het ook Open Monumentendag. Geïnteresseerden, mannen én vrouwen, zijn van harte welkom in onze Werkplaats. De plek waar zowel de Delftse als Haase Loges twee keer per maand bijeenkomen. “Daar ontmoeten we elkaar”, licht Franca toe. “en praten we over verschillende, al dan niet actuele maatschappelijke onderwerpen. Zoals je rol in de samenleving en (voor)oordelen. We luisteren naar elkaar en mooie muziek.”
Misschien vindt Franca de ontmoeting met anderen wel het allermooiste van de bijeenkomsten. “Je komt in contact met mensen en hoe zij over het leven denken. Mensen die je in je normale dagelijkse bestaan misschien niet zo snel ontmoet.”
Lid zijn van de Vrijmetselarij is anders dan een lidmaatschap van een sportvereniging of scouting. Waar Franca ook al jaren lid van is. Ze heeft er zelfs haar echtgenoot ontmoet, waarmee ze intussen dertig jaar is getrouwd. Samen zijn ze nog altijd vrijwillig beheerder bij een scoutingterrein. Dat vraagt iets van ze, maar de Vrijmetselarij vraagt een ander soort inzet. “Je moet het zelf willen en een ontwikkeling willen doormaken”, meent Franca.
In de loop der jaren heeft ze veel over zichzelf en de ander geleerd. Ze kan zich nog goed herinneren dat ze tijdens de eerste kennismakingsavonden die ze bijwoonde, vol vragen zat. “Daarna vroeg ik me af: wanneer gaan ze mij vragen of ik lid wil worden? Dat gebeurde niet. Ik moest dit zelf aangeven. Gelukkig heb ik op een goed moment de stap gezet, want de Vrijmetselarij heeft mijn leven verrijkt. Je gaat aan het werk met jezelf, leert jezelf kennen en ontdekt wezenlijke eigenschappen. Ik ben bijvoorbeeld een goede leider, dat wist ik niet en ik blijk mensen met elkaar te kunnen verbinden.”
Sinds een jaar of acht verbindt Franca ook mensen in de echt als trouwambtenaar voor de gemeente Delft. “Dat vind ik me toch leuk”, zegt ze lachend. Van oorsprong is Franca geen Delftse. Ze is geboren in Utrecht, groeide op in Friesland en maakte een rondgang door Nederland. Uiteindelijk kwam ze samen met haar man terecht in Delft. Hij kon aan het werk bij TNO. Na een studie maatschappelijk werk aan de sociale academie begon Franca voortvarend aan haar missie om de wereld te verbeten. Gaandeweg bleek dat toch lastiger dan gehoopt. “Mijn droom was dat er ooit wereldvrede zou komen. Met alle oorlogen die aan de gang zijn, lijkt die droom verder weg dan ooit. Door de Vrijmetselarij heb ik het gevoel dat ik toch een steentje bijdraag. Bijvoorbeeld door minder (voor)oordelen te hebben over mensen. We kijken naar wat ons verbindt, niet naar wat ons verdeelt.”
Gemeente
Ook zit Franca op haar plek bij de gemeente. Haar werk als sociaaljuridisch medewerker, kan ze goed combineren met haar taak bij Le Droit Humain. Daarvoor moet ze drie keer per jaar naar Parijs, waar alle zogenoemde federaties bij elkaar komen.
“Tijdens die internationale bijeenkomsten, ontmoet je helemaal mensen die je normaal niet tegenkomt”, zegt Franca. Of het een netwerkorganisatie is zoals sommigen denken, weet ik niet. Het verbreedt je horizon en inspireert.”
Tijdens een familiedag van de Vrijmetselarij, spraken bijvoorbeeld haar twee kinderen enkele Logeleden die aan de TU Delft hadden gestudeerd. Dat gesprek opende voor hen de weg om ook naar de TU te gaan. “Ze zijn nu bijna afgestudeerd”, aldus Franca. “Daar doen we niet aan bij de Vrijmetselarij. Dat blijft een leerproces.”
